Tim Powers - Na nieznanych wodach

Dla nas, nowoczesnych ludzi XXI wieku, czasy korsarzy i piratów przemierzających akweny wszystkich stron świata niosą ze sobą pewien rodzaj mistycyzmu i majestatu. Odkrywanie nowych lądów, poszukiwania ukrytych skarbów, stawianie czoła podwodnym dziwolągom i próby mierzenia się z gniewem sztormowego oceanu - XVIII wiek był pod tym względem swoistą złotą erą, gdzie fakty na temat morskich bitew pomiędzy wielkimi galeonami łączyły się z legendami i opowieściami snutymi przy piwie i winie w podrzędnych tawernach okrytych złą sławą.

Ten, na swój sposób, majestatyczny świat, nieznany dla zwykłego "szczura lądowego", znalazł swoje miejsce również na łamach literatury, a jedną z najnowszych książek, skupiających się na rozbójniczo-marynistycznej tematyce, jest Na nieznanych wodach Tima Powersa.

Tim Powers, choć do czołówki pisarzy fantasy nie należy, zdążył już wyrobić sobie międzynarodową renomę. Jak do tej pory największym osiągnięciem w dorobku tego amerykańskiego autora było zdobycie Nagrody Locusa na World Fantasy Award w 1993 roku za Ostatnią odzywkę. 

Powieść Na nieznanych wodach, wydana po raz pierwszy w 1987 roku, zabiera nas w podróż poprzez XVIII - wieczne Karaiby. Nie jest to jednak typowa książka przygodowa o piratach i ich rozbójniczym życiu. Powers przenosi nas w niej w świat pełen nie tylko pojedynków, ale i tajemnic oraz magii.

Fabuła powieści skupia się na osobie Johna Chandagnaca. Po śmierci ojca płynie on do Nowego Świata celem odnalezienia wuja, który niesłusznie zagrabił rodzinny spadek zmuszając niejako brata i bratanka do życia w nędzy. Nim jednak podróż dobiega końca, piraci atakują statek podróżników i w konsekwencji kilku niefortunnych zdarzeń wymuszają na Johnie dołączenie do ich ekipy. W ten sposób nasz główny bohater, znany od tej chwili jak Jack Shandy, zmuszony jest do prowadzenia pirackiego trybu życia. Wkrótce jednak okazuje się, że morscy bandyci pod wodzą kapitana Davisa, któremu towarzyszy szalony naukowiec z Oxfordu, pracują wspólnie na polecenie Czarnobrodego - króla piratów, a wraz z nim zamierzają udać  się na poszukiwania legendarnej Fontanny Młodości. 

Nakreślony powyżej zarys fabularny powieści nie jest w stanie oddać nawet małej części tego, co składa się na treść książki. Na nieznanych wodach jest pozycją pełną nie tylko wartkiej akcji skupionej na morskich pojedynkach. Powieść ta łączy w sobie elementy przygodowo-fantastyczne, w których bardzo silne miejsce zajmuje magia. Została ona przedstawiona tutaj w różnoraki sposób. Opowiastki kolejnych bohaterów wprowadzają nas w świat sił nadprzyrodzonych zarówno tych charakterystycznych dla Starego Kontynentu, jak również tych znanych plemiennej ludności Ameryki. Ta druga opcja bardzo ściśle związana jest ze znanym większości voodoo. Mamy więc i ożywianie przedmiotów, i nekromancję.

Sama akcja Na nieznanych wodach jest wartka i szybka, co pozwala na równie szybkie przebrniecie przez ponad pięciuset stronicową książkę. Język Powersa jest lekki i rzeczowy, niekiedy humorystyczny, innym razem bardziej poważny i stonowany. Jak na opowieść marynistyczną przystało nieuniknionym było wykorzystanie specjalistycznego języka dotyczącego budowy statków oraz prac jakie się na nim wykonuje. Jest to poniekąd utrudnienie, albowiem chcąc dokładnie zrozumieć treść tego co czytamy, będziemy musieli zapoznać się ze znaczeniem co bardziej osobliwych wyrazów. O ile bowiem słowa takie jak rufa, burta czy nadburcie są większości znane, o tyle hasła w stylu folgerz, reling, takielunek, wyblinki już niekoniecznie. Poznanie znaczenia tych słów będzie miało dla czytelnika niebagatelne znaczenie, ponieważ są one używane w momentach najbardziej zagęszczonej akcji, czyli w czasie walk na morzu.

Powieść przygodowa nie mogłaby się obejść bez jeszcze jednej rzeczy - drobnego wątku miłosnego. Taki się oczywiście tutaj znalazł. Przez to Na nieznanych wodach stanowi niemal esencję "przygodówki" fantasy z akcją umieszczoną w czasach historycznych.

Książkę podsumować można krótko - krew, trupy, magia, wartka akcja, nieznane lądy, budzący strach piraci, Fontanna Młodości oraz piękna kobieta w opałach. To znakomita mieszanka dla kogoś, kto szuka książki przygodowej z górnej półki.
______________________________________________________________________________

Na nieznanych wodach
Wyd. Wydawnictwo Literackie
Liczba stron: 502
Zdjęcie w nagłówku pochodzi z hiszpańskiej edycji książki wydanej przez Gigamesh.